Η Δημοτική Αγορά Καρδίτσας

Το Κτίριο της Δημοτικής Αγοράς είναι ένα κτίριο μνημειακού και επομένως συμβολικού χαρακτήρα. Ως αρχιτεκτονικό μνημείο αποτελεί "πολιτιστική" κληρονομιά όχι μόνο της Καρδίτσας αλλά όλων των χωρών. Ως ιστορικό και ιδεολογικό συμβόλαιο είναι μάρτυρας μιας εποχής, της πρώτης αστικής ανάπτυξης της Καρδίτσας.Εντός αυτών έχει και "εκπαιδευτικό χαρακτήρα" αφού ο "χώρος του" εμπεριέχει και υποβοηθά έναν ποιοτικό τρόπο ζωής, έναν εξανθρωπισμό της σχέσης δομημένο περιβάλλον - ζωή που είναι θεωρητικά και πρακτικά σήμερα, το ζητούμενο.

Η διατήρηση αυτού του ιστορικού παρελθόντος και των ποιοτικών του χαρακτηριστικών ήταν η πρώτη επιλογή του Δήμου Καρδίτσας, που υλοποιήθηκε με τη διατήρηση των ήδη υπαρχόντων λειτουργικών, πολεοδομικών και αρχιτεκτονικών χαρακτηριστικών της περιοχής προσαρμοσμένων όμως στις σύγχρονες απαιτήσεις λαμβάνοντας υπόψη τις νέες τάσεις της αρχιτεκτονικής και πολεοδομίας. Η δεύτερη επιλογή μας ήταν η "αποκατάσταση" με την ευρεία έννοια του όρου και όπου αυτό είναι δυνατόν, των παραδοσιακών χρήσεων, των πολεοδομικών και αρχιτεκτονικών ποιοτήτων της περιοχής και του επικοινωνιακού, πολυλειτουργικού της χαρακτήρα.

• ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς της Καρδίτσας κατασκευάστηκε το χρονικό διάστημα 1925-1930.Είναι πιθανότατα ένα από τα τελευταία έργα της εταιρείας Hennebique Francois του Coignet που κατασκεύασε αναρίθμητα έργα από σκυρόδεμα και γυαλί σ' ολόκληρη την Ευρώπη.Είναι εμφανέστατα γνήσιος απόγονος των έργων των μηχανικών που κατασκεύασαν από σίδερο και γυαλί κτίρια πραγματικά επαναστατικά, προορισμένα για χρήσεις δημόσιες, όπως αίθουσες εκθέσεων, ταχυδρομεία, στοές, περίπτερα και ημιυπαίθρια θέατρα.Ταυτόχρονα όμως το κτίριο είναι κτισμένο στις απαρχές του μοντέρνου κινήματος και απηχεί ήδη στις βασικές αρχές του, την πουριστική μηχανική αισθητική δηλαδή, που όμως παραμένει κλασσική στην έκφρασή της όπως και η τυπική Παλλαντιανή κάτοψη από την οποία προέκυψε η δομή της. Το κτίριο τοποθετήθηκε στον ιστό της πόλης με καθαρά πολεοδομικά κριτήρια.Τις τελευταίες δεκαετίες το κτίριο εκτός από την δραματική φυσική φθορά του και αντιμετώπιζε και τη συρρίκνωση των χρήσεων. Βρίσκονταν σε εμφανή κατασκευαστική και χρηστική αποσύνθεση.Είχε χάσει τη θέση που του αξίζει στην συνείδηση των Καρδιτσιωτών ως αρχιτεκτονικό μνημείο και ως ιστορικό και ιδεολογικό σύμβολο.Στο κτίριο της Αγοράς κάνει την πρώτη εμφάνισή του το Κράτος Πρόνοιας και η μοντέρνα αρχιτεκτονική.Ο κ.Τερτίπης, - κοσμοπολίτης δημοτικός σύμβουλος που έφερε τα σχέδια της αγοράς από το Παρίσι - είναι ο εκφραστής της θέλησης της πρόσφατα απελευθερωμένης από τον Οθωμανικό ζυγό πόλη, να γίνει μέτοχος του διεθνιστικού πνεύματος της εποχής, υιοθετώντας αυτούσιο ένα στοιχείο της έκφρασης του: Ένα δημόσιο κτίριο από την Ευρώπη.

• ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

Το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς:



• Είναι ένα απολύτως τετράγωνο κτίσμα με πλευρά κάτοψης 55μ.
• Το ελεύθερο ύψος 18μ.
• Η διάταξη του είναι πυραμιδωτή.
• Ισόγειο ύψους 5,90μ.
• Περιμετρικός διάδρομος ως όροφος ύψους 8,10μ.
• Στέγη που στηρίζεται σε φεγγίτη ύψους 11,50μ.
• Η στέγη είναι μεταλλική με γυάλινη πλήρωση.
• Τα δομικά στοιχεία κολόνες, δοκοί, πλάκες είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα.

Πρόκειται για ένα κτίριο με καθαρή γεωμετρία και συμμετρία στους άξονες Ανατολή-Δύση-Βοράς-Νότος και αυστηρό καναβο.Είναι κτίριο διαφανές και απόλυτα ορθολογικό, ένα καθαρό αρχιτεκτονικό έργο με αξιώματα σχεδιασμού που βασίζονται στα βασικά σχήματα της γεωμετρίας.Ο κατακερματισμός του ισογείου σε μικρά μαγαζιά, χωρισμένα σε δυο περιμετρικές ζώνες εσωτερική-εξωτερική και η προσθήκη στη δεκαετία του '60 του κτίσματος της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας έχουν αφαιρέσει από την κατασκευή την δύναμη, την ειλικρίνεια και την αντικειμενικότητά της.

• ΚΑΙ ... ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ
  

Το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς της Καρδίτσας είναι το ένα από τα σαράντα (σε σύνολο χιλίων προτάσεων) μνημεία που πέτυχαν την ενίσχυση από το Πειραματικό Σχέδιο για την Διατήρηση και την Προβολή της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Κοινότητας για το 1992.Η επιτροπή που απαρτίζονταν από τους αρχιτέκτονες Εθνικούς Αντιπροσώπους των κρατών μελών και συνήλθε στις Βρυξέλες έκρινε πως το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς - μνημείο των πρόσφατων χρόνων - αξίζει και πρέπει να σωθεί και να αποτελέσει κληρονομιά για τις μελλοντικέ γενιές, ένα σημείο εκκίνησης για μια συγκινησιακή και μυστικιστική προσέγγιση της πόλης.Σε ειδική τελετή που έλαβε χώρια στο Δημαρχείο των Βρυξελλών τον Δεκέμβριο του 1992 ο Δήμαρχος Καρδίτσας παρέλαβε βραβείο που πιστοποιεί την ένταξη του κτιρίου ανάμεσα στα μνημεία της Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, ενώ ταυτόχρονα βραβεύτηκε η προσπάθεια του Δήμου για τη συντήρηση του κτιρίου και την αναβάθμιση του περιβάλλοντος χώρου.

• ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΕΡΓΑ

• Προκηρύχθηκε πανελλήνιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός το 1986
• Ανατέθηκε η σχετική μελέτη στο γραφείο που πήρε το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού
• Εκπονήθηκε το κτιριολογικό πρόγραμμα και η προμελέτη αρχιτεκτονικών - στατικών και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων
• Εκπονήθηκαν οι οριστικές μελέτες και οι μελέτες εφαρμογής, οι οποίες θα ήταν έτοιμες μέσα στο '96
• Επιτευχθεί η ένταξη του ( για χρηματοδότηση ) στο β' Κ.Π.Σ με το ποσό των 750 εκατ.δραχμών

• Η ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ

Τα τελευταία χρόνια το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς Καρδίτσας λειτουργούσε κυρίως σαν αγορά τροφίμων λιανικού και χονδρικού εμπορίου. Στην εξωτερική περίμετρο είχε επίσης μερικά μαγαζιά ψυχαγωγίας και τα υπόλοιπα - μαζί με το πατάρι - λειτουργούσαν σαν αποθηκευτικοί χώροι ή ήταν κλειστά. Επίσης το εβδομαδιαίο παζάρι - λαϊκή αγορά - "η Τετάρτη", που παλιά γινόταν στην Κεντρική Πλατεία, είχε μεταφερθεί στην πλατεία της Αγοράς και στους γύρω δρόμους.

• Η ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς αντιμετωπίζεται σαν αγορά - πολυλειτουργικό κέντρο, σαν χώρος δηλαδή ικανός να συνεισφέρει πολλαπλά στη ζητούμενη ποιοτική αναβάθμιση των καιρών μας. Ο πολυλειτουργικός του χαρακτήρας προσδιορίζεται και από άλλα ζητούμενα όπως: να μπορεί το κτίριο να λειτουργεί όλες τις ώρες, όλες τις ημέρες, με ένα κοινό που να περιλαμβάνει όλες τις ηλικίες, όλες τις τάξεις. Να λειτουργεί σαν ζωντανός οργανισμός συγκεντρώνοντας ενσωματωμένες σε μικροκλίμακα τρεις από τις βασικές λειτουργίες ενός αστικού κέντρου: Εμπόριο - Ψυχαγωγία - Πολιτιστικά. Να λειτουργεί σαν οργανισμός "ενημέρωσης", "εκπαίδευσης" και "επικοινωνίας" με το κοινό του.

• ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ - ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΚΟΜΜΙΣΙΟΝ ΓΙΑ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΥΠΕΒΑΛΛΕ Ο ΔΗΜΟΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

Ενώ η το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς βρίσκεται στην τελική φάση της αναστήλωσης και αναβάθμισης του περιβάλλοντος χώρου, ο Δήμος Καρδίτσας αναπτύσσει μια παράλληλη δραστηριότητα σε σχέση με τη διασφάλιση του μέλλοντος του κτιρίου, τόσο ως μνημείου, όσο και ως ζωτικού χώρου για την τόνωση της οικονομικής και εμπορικής ζωής της πόλης.
Το έργο της Δημοτικής Αγοράς θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη για την πόλη μας ως προς τις κάτωθι παραμέτρους:
• Το κτίριο θα αποκτήσει τη θέση συμβόλου, αξιοθέατου και σημείου αναφοράς για την πόλη.
• Το κτίριο θα φιλοξενήσει με τους καλλίτερους όρους, 40 διαφορετικά εμπορικά καταστήματα ποικίλων μεγεθών και χρήσεων, με εξαιρετική ποιότητα κατασκευής στην καρδιά της εμπορικής ζωής της πόλης.
• Ο Δήμος Καρδίτσας αλλά και οι οργανωμένες ομάδες πολιτών, θα μπορούν να κάνουν χρήση των ημι-υπαίθριων χώρων της Αγοράς για ποικίλες καλλιτεχνικές και κοινωνικές εκδηλώσεις, όπως εκθέσεις, συναυλίες, συγκεντρώσεις, παραστάσεις κ.λ.π.
• Η νέα οικονομική άνθιση της περιοχής καθώς και οι ανάγκες συντήρησης και καθαριότητας του χώρου, αναμένεται να δημιουργήσουν νέες πολύτιμες θέσεις εργασίας.
Προκειμένου η Δημοτική Αγορά Καρδίτσας να αποκτήσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο διαχείρισης και ανάπτυξης, ανάλογο με το μέγεθος, την σημασία του έργου και της επένδυσης πόρων που έγινε για την πραγματοποίηση του, ο Δήμος Καρδίτσας υπέβαλλε στην Κομμισίον πρόγραμμα με τίτλο:“ΔΙΑΓΟΡΑΣ”: Ανάπτυξη και Διαχείριση εμπορικών και καλλιτεχνικών δράσεων στο πρόσφατα αναστηλωμένο μνημειακό κτίριο της ΔΗΜΟΤΙΚΉΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Mε βάση την γνωμοδότηση μιας ανεξάρτητης ομάδας εμπειρογνωμόνων και την υιοθέτηση της γνωμοδότησης αυτής από την Επιτροπή RAFAEL, η Κομμισσιόν αποφάσισε να συνεισφέρει οικονομικά στη υλοποίηση του προγράμματος του Δήμου Καρδίτσας, συνολικού προϋπολογισμού 96.000 ecus, σε ποσοστό 50%. Κύριος στόχος του προγράμματος είναι η εκπόνηση και εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης της Δημοτικής Αγοράς, βασισμένου σε μια ισόρροπη εμπορική, πολιτιστική και περιβαλλοντική ανάπτυξη.Είναι ενδεικτικό και ενδιαφέρον το σκεπτικό με το οποίο η Κομμισιόν βράβευσε το πρόγραμμα του Δήμου Καρδίτσας:“Το έργο ανάπλασης της Δημοτικής Αγοράς Καρδίτσας και του περιβάλλοντος χώρου, έχει βραβευτεί από το πρόγραμμα για την διατήρηση της Ευρωπαϊκής Κληρονομιάς (έτος 1992), γεγονός το οποίο αποδεικνύει την Ευρωπαϊκή εμβέλεια και αξία του κτιρίου, ως μνημείου της σύγχρονης Ευρωπαϊκής κληρονομιάς. Είναι αναγκαίο η διαχείριση του συγκεκριμένου κτιρίου να γίνεται σύμφωνα με ένα Πανευρωπαϊκά αποδεκτό μοντέλο Αστικής αναβάθμισης. Αυτό καθιστά το πρόγραμμα διαχείρισης της Δημοτικής Αγοράς ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και προκλητικό πιλοτικό πρόγραμμα, με χαρακτήρα και διαφορετικότητα”.

Πηγή:KARDITSA-NET.GR